تحقیقات بازار عسل یکی از مراحل اولیه و در عین حال اساسی در فرآیند راه‌اندازی کسب‌وکار مبتنی بر زنبورداری و فروش عسل است. هر زنبوردار یا فروشنده‌ای که بخواهد به شکل اصولی فعالیت کند و کسب‌وکار خود را به تدریج توسعه دهد، در ابتدا لازم است مشتریان خود را به درستی شناسایی و رفتار آنان را در بازه‌های زمانی مشخص رصد کند. بر این اساس، به نظرم آمد تجربۀ خودم را در ارزیابی رفتار کابران و جست‌وجوهای آنان را در پیوند با عسل با شما به اشتراک بگذارم.
رفتار کابران: سرچ عسل در گوگل
برای رصد و تحلیل رفتار کاربران و مشتریان عسل، می‌توان واژگان و عبارت‌های مختلف را در گوگل ترندز جست‌وجو و با یکدیگر مقایسه کرد. از آن‌جا که من در این مرحله به دنبال فهم بخشی از رفتار کاربران دربارۀ عسل بودم، این چهار عبارت را انتخاب و مقایسه کردم: خواص عسل، عسل طبیعی، قیمت عسل، خرید عسل.
بر اساس آن‌چه در نمودارِ به‌دست‌آمده مشاهده می‌کنید، کاربران گوگل در 12 ماه گذشته (زمان انجام تحقیق: 17 اردیبهشت 1403)، به ترتیبِ میزان سرچ، عبارت‌های «خواص عسل»، «قیمت عسل»، «عسل طبیعی» و «خرید عسل» را جست‌وجو کرده‌اند. دقت در میزان سرچ هر کدام از این عبارت‌ها و تغییرات آن‌ها در طول یک سال گذشته، می‌تواند ما را به فهم ذهنیت و نیاز محتوایی کاربران نزدیک بکند.
تحلیل نتایجِ نمودار سرچ کاربران دربارۀ عسل
این نمودار در عین سادگی، بر نشانه‌های جذابی دلالت می‌کند که در زیر به صورت اجمالی به آن‌ها می‌پردازم:
1. نیاز کاربران به آگاهی و اطلاعات کاربردی دربارۀ عسل
اگر یک بار دیگر با دقت به نمودار نگاه کنیم، درمی‌یابیم که در یک سال گذشته مردم همواره عبارت «خواص عسل» را با تفاوت قابل توجهی، بسیار بیشتر از سایر عبارت‌ها جست‌وجو کرده‌اند. این نشان می‌دهد که کاربران، بیشتر به دنبال پیدا کردنِ اطلاعاتی دربارۀ کارکردهای درمانی و غذاییِ عسل و خواص آن برای بیماری‌ها و به صورت کلی، اهمیت آن در سبک غذایی‌اشان هستند. بنابراین، اگر کسب‌وکاری بخواهد به این نیاز و رفتار کاربران پاسخ درخوری بدهد، باید محتوای علمی، کاربردی و عمومیِ مناسبی دربارۀ عسل و خواص آن در انواع زمینه‌های مصرفی‌اش منتشر کند.
باید توجه داشت که مخاطبان این نوع محتوا، الزاماً مشتریان و خریداران عسل نیستند و ممکن است کسانی مانند دانش‌آموزان برای تحقیق و تکلیفِ مدرسه‌اشان چنین عبارتی را جست‌وجو کرده باشند. در عین حال، ممکن است مادران برای بررسی خواص عسل در تغذیۀ کودکانشان به دنبال پیدا کردن اطلاعات کوتاه و کاربردی مفیدی بوده باشند. در هر صورت باید مخاطبان چنین محتوایی نیز دسته‌بندی و لحن و ساختار آن متناسب با گروه مخاطب ویژۀ آن، اختصاصی شود.
2. اهمیت روزافزون قیمت عسل
بخش قابل تأمل دیگری از نمودار، نزدیکیِ میزان سرچ عبارت‌های «عسل طبیعی» و «قیمت عسل» است. این موضوع نشان می‌دهد که کاربران، دغدغۀ کیفیت ـ در این‌جا مشخصاً طبیعی بودن ـ و قیمت عسل را تقریباً به یک اندازه داشته‌اند. با این حال نکتۀ جالبِ توجه، پیشی گرفتن میزان سرچ عبارت «قیمت عسل» از «عسل طبیعی» در اواخر دورۀ این نمودار است. چنین مسأله‌ای آشکارا نشان می‌دهد که به تدریج و در این اواخر و احتمالاً متأثر از شرایط اقتصادی، قیمت عسل برای کاربران اهمیت بیشتری یافته است و به نوعی، دغدغۀ آنان از سطح کیفیت به قیمت تغییر یافته است.
در چنین حالتی، به نظر می‌رسد کسب‌وکاری موفق خواهد بود که در عین تولید و تأمین عسل طبیعی باکیفیت، توان مالی مشتریان را در نظر بگیرد. چنین موضوعی لزماً به معنی کاهش قیمت عسل نیست. بلکه می‌توان تنوع عسل‌ها را ـ شامل ارزانترِ آن ـ بالا برد یا حجم بسته‌بندی‌ها را تغییر داد و طیف گسترده‌تری از وزن‌ها را در نوع بسته‌بندی لحاظ کرد. به عنوان مثال، کسی که قبلاً یک کیلوگرم عسل طبیعی خرید کرده است، شاید اکنون مایل باشد نهایتاً نیم کیلوگرم و یا حتی 200 گرم تهیه و مصرف کند.
3. آخرین اقدام: خرید عسل
آخرین عبارتی که کمترین سرچ را داشته، «خرید عسل» است؛ امری که بر اساس اصول روانشناسی فروش، طبیعی به نظر می‌رسد. این یک حقیقت شناخته‌شدۀ کلی دربارۀ مشتریان است که آنان ابتدا با منطق خود اطلاعات لازم را گردآوری می‌کنند، اما غالباً از روی احساس خریدشان را انجام می‌دهند و در نهایت، با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده و منطق ذهنی‌اشان، خریدِ مبتنی بر احساسشان را توجیه می‌کنند. این نمودار نیز در عمل بیانگر چنین وضعیتی در نسبت با محصول عسل است: کاربران بیشتر به دنبال اطلاعات بوده‌اند و در نهایت، مشتریانِ نهایی به سراغ عبارت «خرید عسل» رفته‌اند تا محصول خود را تهیه کنند.
یک اقدام عملی اثربخش برای کسب‌وکارها در این خصوص، می‌تواند تهیۀ محتوای کاربرپسندِ مبتنی بر راهنماییِ جامع کاربران برای خرید مطمئن عسل باشد. در این صورت، هم احتمال جذب مشتریانِ بالقوه بالا می‌رود و هم، ورودی و لیدِ وب‌سایت را ـ در این‌جا کسانی که به دنبال دانستنی‌های ضروری در انتخاب و خرید عسل هستند ـ به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد.
ثبت دیدگاه دربارۀ یادداشت